Kilka miesięcy temu zgłosił się do mnie człowiek szukający kolumn. Poleciłem mu Missiony 760i i zaprosiłem na odsłuch. Przyszedł i przytargał dwa amplitunery: Telefunkena RR 200 i Grundiga Receiver R 25. Wyjęliśmy jeszcze mojego Marantza 2015 (żeby było też coś, z czym ja byłem osłuchany) i podłączyliśmy. Na pierwszy ogień poszedł najmocniejszy (2x50W) Telefunken, który zagrał poprawnie, ale bez większych wrażeń. Potem trzykrotnie słabszy (2x15W) Marantz, który zagrał o niebo lepiej. A potem podłączyliśmy Grundiga R 25 (2x27W) i tu niespodzianka: lepiej od Marantza. Nie była to już tak duża różnica, jak między Marantzem a Telefunkenem, ale wyraźna, szczególnie w szerokości sceny. Fakt, Marantz 2015 to jeden z najsłabszych modeli z serii, ale nadal klasyczny Marantz. A Grundig zagrał lepiej. Naturalnie zacząłem polować na Grundiga z linii Receiver.
Grundig wprowadził tę linię w 1976 roku, odchodząc od wcześniejszego wzornictwa (skądinąd słusznie, ich wcześniejsze amplitunery, niezależnie od bebechów, wyglądały jak radia do kuchni). Główne modele to w pierwszych latach(76-77) Receiver 20, Receiver 30, Receiver 40 i Receiver 50, później ich następcy Receiver R 25, Receiver R 35 i Receiver R 45. W roku 1978 Grundig wprowadził jeszcze dziwadełka: amplituner Receiver R 48 z cyfrowym wyświetlaczem częstotliwości i wyposażone w tę samą funkcję Preceivery (pre-amplitunery, czyli przedwzmacniacze z tunerem): X 55, X 6500 TP (z pilotem), XC 65 (z wbudowanym magnetofonem) i amplituner RC 60 (też z magnetofonem).
Okazało się, że sporo osób wie co nieco o tych Grundigach i trudno kupić je okazyjnie. Nie kosztują tyle, co srebrne Marantze, ale kilka miesięcy trwało zanim trafiłem na egzemplarz do remontu, ale za ludzkie pieniądze – Receiver RC 60, czyli z lat 78-79 z magnetofonem. Gigantyczne bydlę, 63 cm szerokości! Gra doskonale, pełnym dźwiękiem, który określiłbym nie jako neutralny, ale muzykalny, naturalny. Wrażenie to samo, co przy pierwszym odsłuchu R 25. I nic dziwnego, bo Receiver 20, 30, R 25, R 35 i RC 60 to praktycznie ten sam wzmacniacz, różnice tkwią w kosmetyce i dodatkowych funkcjach.
Kolejny Grundig z tej serii, który do mnie trafił to Receiver 50. Sprzęt znajomego, potrzebował napraw (podobnie zresztą jak mój RC 60), trafił do mojego ‘nadwornego’ elektronika. Po naprawach został u mnie na kilka dni, miałem więc okazję posłuchać i porównać go z niższym modelem. Różnica na plus jest, ale nieduża i słyszalna dopiero na trudnych, dużych kolumnach: mocniejszy Receiver 50 ma nieco bardziej obfity bas. Oczywiście są dodatkowe funkcje, które mogą mieć znaczenie przy kolumnach, które trzeba nieco skorygować, szczególnie dodatkowa regulacja częstotliwości, przełączana w zakresach 160 Hz, 400 Hz, 1 kHz, 2,5 kHz, 6,3 kHz. Ale do niezbyt wymagających kolumn, którym nie trzeba wypełniać albo obcinać którejś częstotliwości, z powodzeniem można poprzestać na niższym modelu.
Ciekawostka z modelem Receiver 50 jest taka, że nie występuje on w katalogach Grundiga. W katalogu jest za to model Receiver 40 M. Przeprowadziłem więc małe śledztwo. Po dokładnym porównaniu zdjęć katalogowych z amplitunerem Receiver 50: Receiver 50 różni się od Receivera 40 M wskaźnikami siły sygnału i częstotliwości i kolorem gałek na potencjometrach, a od Receivera 40 jeszcze kanciastym frontem. To w katalogu. Ale jeśli porównać Receiver 50 ze zdjęciami faktycznego egzemplarza Receiver 40 widać, że różnią się tylko kanciastym frontem. W katalogu Receivery 40 i 40 M mają inne gałki (czarny front gałek) i wskaźniki niż Receiver 50, ale na żywo Receiver 40 ma takie same gałki i wskaźniki jak Receiver 50.
Wszystkie dane techniczne, funkcje itd. są identyczne w Receiverach 40, 40 M i 50 (i w R 45/R 45a).
W internecie nie ma ani jednego zdjęcia Receivera 40 M ani innego śladu, że taki amplituner faktycznie był w sprzedaży – poza katalogiem i zdjęciami z katalogu. Najbardziej prawdopodobne, że Grundig planował nazwać model 40 M i tak został przygotowany katalog, a w trakcie produkcji zmieniono nazwę na Receiver 50 i to jest kanciasta wersja Receivera 40 – a Receiver 40 M nigdy nie trafił do sprzedaży. Oprócz tego zmieniono też wzór wskaźników.
Do tego późniejsza wersja, czyli R45, różni się od Receivera 40 i 50 wyłącznie kosmetyką – kształtem gałek i nakładek na przełączniki. W R 45a dodatkową różnicą są przyciski – w R 45a zmieniono okrągłe sensory na kwadratowe przyciski mechaniczne. R 45 i R 45a były dostępne w wersji srebrnej i ciemnej, Receiver 40 i 50 o ile wiem tylko srebrne. Ale wszystko to tak naprawdę ten sam amplituner, do wszystkich tych modeli jest wspólny schemat i instrukcja serwisowa.
Takie same różnice występują odpowiednio między Receiverami 20/30 a R 25/R 35 – różnią się one wyłącznie kosmetyką, pod maską mają to samo. Modele 20 i R 25 od 30, R 35 i RC 60 różnią się dodatkowymi funkcjami i tunerem, specyfikację wzmacniacza mają praktycznie taką samą (poza czułością wejść i zakresem regulacji tonów, ale tu różnice mogą wynikać z metody pomiaru, nie z różnic w układach). Oczywiście opowieści o różnicy w brzmieniu między egzemplarzami czarnymi a srebrnymi należy włożyć między bajki 🙂
Grundigi z serii Receiver to sprzęt bardzo godny polecenia – fantastycznie wykonany i świetnie grający. Sporo egzemplarzy wymaga dopieszczenia, ale warto w nie inwestować. Niestety ze względu na wymiary nie należą do ustawnych, ale też wyglądają dostojnie i nie szkodzi, jeśli rzucają się w oczy.
Dane techniczne
(wszystkie dane dot. mocy podane są dla obciążenia 4 omy)
Grundig Receiver 50 / Receiver 40 (1976-77) / Receiver R 45 (1977-79) / Receiver R 48 (1978-79)
Moc ciągła: 2 x 50 W (DIN) 2×45 W (RMS)
Moc muzyczna: 2 x 70 W
Pasmo przenoszenia: 20 Hz – 20 kHz przy zniekształceniach poniżej 0,1%, 5 Hz – 100 kHz przy zniekształceniach poniżej 1%
Odstęp sygnał/szum: wejścia liniowe 88 dB, wejście gramofonowe 67 dB
Czułość wejść:
TB 1 i TB 2 (magnetofonowe) – 185 mV/470 kOhm, przester przy 5,5 V
Monitor – 160 mV/470 kOhm, przester przy 5,5 V
TA (gramofonowe) – 1,65 mV/47 kOhm, przester przy 50 mV
Mikrofon – 0,5mV/100 kOhm, przester przy 2 V
Regulacja tonów niskich: na 40 Hz od –16,5 dB do + 17 dB
Regulacja tonów wysokich: na 16 kHz od –16,5 dB do + 17 dB
Regulacja tonów pośrednich: wybór częstotliwości przełącznikiem 160 Hz, 400 Hz, 1 kHz, 2,5 kHz, 6,3 kHz od –15 dB do + 15 dB
Grundig Receiver 30 (1976-77) / Receiver R 35 (1977-79) / Receiver RC 60 (1978-79)
Moc ciągła: 2 x 30 W (DIN) 2×27,5 W (RMS)
Moc muzyczna: 2 x 50 W
Pasmo przenoszenia: 20 Hz – 20 kHz przy zniekształceniach poniżej 0,1%, 5 Hz – 100 kHz przy zniekształceniach poniżej 1%
Odstęp sygnał/szum: wejścia liniowe 87 dB, wejście gramofonowe 67 dB
Czułość wejść:
TB (magnetofonowe) i Monitor – 160 mV/470 kOhm, przester przy 5,5 V
TA (gramofonowe) – 1,5 mV/47 kOhm, przester przy 50 mV
Regulacja tonów niskich: na 40 Hz od –17 dB do + 16,5 dB
Regulacja tonów wysokich: na 16 kHz od –17 dB do + 15 dB
Regulacja tonów średnich: na 2,5 kHz od –10 dB do + 10 dB (brak w RC 60)
Grundig Receiver 20 (1976-77) / Receiver R 25 (1977-79)
Moc ciągła: 2 x 30 W (DIN) 2×27,5 W (RMS)
Moc muzyczna: 2 x 50 W
Pasmo przenoszenia: 20 Hz – 20 kHz przy zniekształceniach poniżej 0,2%, 5 Hz – 100 kHz przy zniekształceniach poniżej 1%
Odstęp sygnał/szum: wejścia liniowe 87 dB, wejście gramofonowe 67 dB
Czułość wejść:
TB (magnetofonowe) – 170 mV/470 kOhm, przester przy 5 V
Monitor – 340 mV/470 kOhm, przester przy 10 V
TA (gramofonowe) – 1,9 mV/47 kOhm, przester przy 55 mV
Regulacja tonów niskich: na 40 Hz od –17 dB do + 16,5 dB
Regulacja tonów wysokich: na 16 kHz od –17 dB do + 15 dB
Regulacja tonów średnich: brak